Czasownik ter
Czasownik ter jest jednym z najważniejszych w języku portugalskim. Posiada
on tym bardziej duże znacznie, że jest stosowany nie tylko samodzielnie (w
znaczeniu mieć), ale też jako czasownik posiłkowy przy tworzeniu czasów
złożonych. Ponadto występuje też w licznych wyrażeniach i strukturach
gramatycznych. Aby pokazać całe jego bogactwo postanowiłam przedstawić odmianę
ter w różnych czasach w trybie oznajmującym wraz z krótkim opisem.
Presente do indicativo
Czas ten służy do opisu zdarzeń w czasie teraźniejszym lub mających miejsce
w niedalekiej przyszłości. Należy jednak pamiętać, że dla wyrażenia czynności
ciągłych stosujemy estar a + infinitivo (pt) /estar + gerundio
(br).
eu tenho nós temos
tu tens
ele/ela/você tem eles/elas/vocês têm
Pretérito perfeito do indicativo
Czas ten służy to wyrażania czynności z
przeszłości. Przy czym są to zdarzenia zakończone, nie mające skutków w
teraźniejszości.
eu tive nós tivemos
tu tiveste
ele/ela/você teve eles/elas/vocês tiveram
Imperfeito do indicativo
Za pomocą imperfeito możemy ukazać trwanie pewnych
czynności w przeszłości lub ich powtarzalność. Poza tym, w mowie potocznej jest
on często stosowany zamiast trybu warunkowego np. Queria um café, por favor - Poproszę kawę.
zamiast Quereria um café, por favor.
eu tinha nós tínhamos
tu tinhas
ele/ela/você tinha eles/elas/vocês tinham
Futuro do indicativo
Służy do wyrażania czynności mających miejsce w
czasie przyszłym. W sytuacjach dotyczących najbliższej przyszłości może być
zastąpiony przez konstrukcję ir + infinitivo.
eu terei nós teremos
tu terás
ele/ela/você terá eles/elas/vocês terão
Pretérito mais que perfeito simples
Stosowany do opisu sytuacji przeszłych (np.
historycznych) lub wskazania czynności, która wydarzyła się przed inną
czynnością w przeszłości. Używany głównie jako czas literacki.
eu tivera nós tivéramos
tu tiveras
ele/ela/você tivera eles/elas/vocês tiveram
Pretérito perfeito composto
Służy do opisu zdarzeń, które wydarzyły się w
przeszłości, ale ich skutki są widoczne w teraźniejszości oraz w sytuacja gdy
dana czynność rozpoczęła się w przeszłości i trwa do chwili obecnej.
ter
(odmieniony w czasie teraźniejszym) + particípio passado (imiesłów bierny).
Czasowniki regularne w particípio passado przyjmują następujące końcówki – ado oraz -ido (np. falado, bebido, partido).
Przykłady:
tenho tido (ter), tem escrito (escrever), temos feito (fazer), tens
cantado (cantar)
Pretérito mais que perfeito composto
Używamy go do opisu czynności, która wydarzyła się
przed inną czynnością w przeszłości .
ter (odmieniony w imperfeito do
indicativo) + particípio passado.
Przykłady:
tinham tido,tinha comido (comer), tinhas chegado (chegar)
Infinitivo pessoal
eu ter nós termos
tu teres
ele/ela/você ter eles/elas/vocês terem
Futuro composto
Dla czynności, które zostaną ukończone do pewnego
momentu w przyszłości.
ter (odmieniony w futuro do indicativo)
+ particípio passado.
Przykłady:
terei dormido, teremos dito
Condicional presente
eu teria nós teríamos
tu terias
ele/ela/você teria eles/elas/vocês teriam
Na koniec chciałabym opisać króciutko konstrukcję ter
de/ ter que. Służy ona do wyrażania pewnej konieczności np. Tenho de ir.
– Muszę już iść. lub Tens de estudar. – Musisz się uczyć. Aby jeszcze bardziej podkreślić wymowę zdania,
możemy użyć ter que.
Witam!
ResponderEliminarPost jak dla mnie napisany w idealnym momencie :D W ostatnim czasie próbowałam zrozumieć jaka jest różnica pomiędzy "estar a + infinitivo " a "estar + gerundio" ponieważ teoretycznie oznaczają to samo. Twój post pomógł mi rozwiać wątpliwości, dziękuję :)
Mam do Ciebie pytanie, czysto z ciekawości - długo uczysz się już portugalskiego? Uczęszczałaś na jakieś kursy czy może jesteś samoukiem? Ja portugalskiego jak na razie uczyłam się tylko od Portugalczyków (od nauczycieli i znajomych). Teoretycznie wszystkie te zagadnienia, które opisałaś są mi znane. Jednak mimo wszystko bardzo dobrze mi się je analizowało i utrwalało w języku polskim. Wszystko jakoś wydaje się bardziej przejrzyste :)
Jeszcze jedno pytanie co do postu - możesz bardziej wytłumaczyć zagadnienie "Infinitivo pessoal"? Niby powinno to być najłatwiejsze ale jakoś nie do końca mogę pojąć jego ideę :)
Pozdrawiam,
Kasia
Portugalskiego uczę się już dość długa, jednak z przerwami. Pierwsze spotkanie z językiem to Porto. Byłam tam na wymianie i chodziłam na intensywny kurs portugalskiego. Później to już głównie samodzielna nauka z książek i kursów internetowym. Poza tym mam też przyjaciół w Portugalii, których mogę poprosić o poradę językową.
EliminarInfinitivo pessoal jest dość specyficzne. Kiedyś sama miała z nim problem. Generalnie stosujemy go jeżeli w znaniach nadrzędnym i podrzędnym mamy dwa różne podmioty. Jednak, znajdziemy w języku portugalskim także wyrażenia po których musimy go użyć np. ao, por,sem, até, para, depois de itp. Ponadto w zwrotach typu é importante, é preciso, é proibido itp. Dla przykładu: é imporante estudares mais.
Mamy też infinitivo pessoal composto. Stosuje się go na tych samych zasadach, ale odnosi się on do przeszłości np. Obrigada por teres aceitado a minha convite.
Mała poprawka. Powinno być: Obrigada por teres aceitado o meu convite. Tak to jest z nocnym pisaniem ;)
EliminarHej. Mam pytanie. Czym różni się infinitivo pessoal a conjuntivo futuro? Bo forma odmiany czasowników jest taka sama, więc dlaczego mamy 2 różne nazwy na to samo?
ResponderEliminarPozdrawiam
Hej. Nie do końca się one pokrywają. Co prawda w przypadku czasowników regularnych tak będzie, jednak już przy nieregularnych dostrzeżemy różnicę (np. teres - infinitivo pessoal oraz tiveres - futuro do conjuntivo). Poza tym sam model tworzenia jest inny - infinitivo pessoal to bezokolicznik + odpowiednie końcówki, a futuro do conjuntivo tworzymy od czasu preterito perfeito simples (3 os. liczby mnogiej). Musisz też pamiętać o tym, że obie struktury stosujemy w innych sytuacjach. Infinitivo pessoal stosujesz między innymi po konstrukcjach bezosobowych (bez que) oraz bezokolicznikach. Odpowiednia końcówka pozwala nam na wskazanie wykonawcy czynności. Natomiast futuro do conjuntivo spotkasz przede wszystkim w zdaniach warunkowych zaczynających się od se oraz w przypadku tworzenia założeń po quando, logo que i sempre que (odnosimy się przy tym do przyszłości).
Eliminar