Autobus, to nie takie oczywiste

Kochani, wiadomo, że język portugalski to nie tylko Portugalia oraz Brazylia. To także liczne kraje, które kiedyś były portugalskimi koloniami np. Angola, Mozambik, Cabo Verde. Każdy z tych krajów wniósł swój wkład w rozwój języka portugalskiego. Każdy przyczynił się do jego ubogacenia i dodaje lokalny koloryt, zmieniając go w pewien sposób.  Dzisiaj chciałabym Wam pokazać bogactwo słownictwa na przykładzie wyrazu, który już pojawiał się na mojej facebookowej stronie. Jednak nie został tam zaprezentowany w pełnej okazałości. Tym słowem jest „autobus”. A oto i jego liczne określenia w różnych wariantach języka portugalskiego:

1. Portugalia

autocarro

2. Brazylia

ônibus

3. Mozambik i Angola

machimbombo

4. Gwinea Bissau

toca-toca lub otocaro

Revista Língua Portuguesa

Kochani,

zapewne część z Was przypomina sobie, lub nawet czytała, wpis dotyczący prasy portugalskojęzycznej. Być może był on trochę stronniczy (ograniczał się w rzeczywistości do prasy portugalskiej), a z pewnością ograniczony. Nie chcę przy tym powiedzieć, że dzisiejszy wpis będzie kontynuacją i ma nadrobić braki. Jest to raczej wyraz mojego zainteresowania magazynem Revista Língua Portuguesa. Zawiera on bardzo ciekawe artykuły, głównie o tematyce językowej. Jednak możemy w nim znaleźć również wywiady ze znanymi postaciami brazylijskiego kina, literatury etc. Godne polecenia są również blogi, które znajdziemy na stronie. Szczególnie lubię "Na ponta do lápis". Jest on pisany ciekawym językiem, z nutką humoru, chociaż o rzeczach poważnych. Czasami o skomplikowanych zagadnieniach językowych, wliczając analizę zdań.

Często w trakcie czytania artykułów, można się natknąć na informacje poniekąd niezwiązane z językiem (np. dotyczące kultury krajów z kręgu języka portugalskiego). Co przy odrobinie pracy i determinacji włożonej w poszukiwania, może pogłębić naszą wiedzę. Mam tu na myśli przede wszystkim nazwiska, które pojawiają się w tekstach (np. nazwiska pisarzy itp). Czasami w ten sposób możemy trafić na prawdziwe perełki. Zwłaszcza, jeżeli są to postaci mniej znane, patrząc z perspektywy obcokrajowca. Nie zapominajmy, że nauka języka to nie tylko gramatyka i słownictwo, ale również historia, kultura i sztuka związane z danym krajem.

I tak oto ponownie króluje na moim blogu Brazylia !!!

Tudo jóia

Dzisiaj przygotowałam dla Was kolejny wpis dotyczący portugalskiego słownictwa. Mam nadzieję, że miłośnicy wersji portugalskiej mi wybaczą i nie uznają, że zmieniam kierunek na Brazylię. Jednak, ostatnio troszkę częściej trafiam na odmianę brazylijską (może to w związku z mundialem ;)). Poza tym, uważam, że warto dzielić się ciekawymi słówkami i aby dobrze poznać język należy znać oba warianty. Oczywiście to tylko moja osobista opinia.  

Przejdźmy zatem do tematu dzisiejszego posta. Jego bohaterem będzie wyrażenie "tudo jóia". Możemy stosować je zarówno w pytaniach jak i w odpowiedzi na pytanie. Oznacza "wszystko w porządku/ świetnie". Jeżeli występuje ono w formie pytania, znaczy po prostu "Jak się masz/ wszystko w porządku?". Możemy go używać przy powitaniu np. Olá, tudo jóia?. Przy czym musimy tutaj pamiętać, iż słówko to stosujemy w sytuacjach nieformalnych tj. np. w kontakcie z przyjaciółmi lub rodziną. 

A może Wy znacie jakieś ciekawe słówka związane z witaniem się?

Słownik internetowy - Porto Editora

Coraz większą popularnością cieszą się słowniki internetowe. Są one szczególnie przydatne w erze kompletnego zabiegania i braku czasu. Nie zawsze znajdujemy chwilkę na przekartkowywanie tradycyjnego papierowego słownika (chociaż trzeba przyznać, że mam on swoje zalety). Tym bardziej się cieszę, że mogę podzielić się z wami informacją - linkiem do słownika, jednego ze znanych portugalskich wydawnictw Porto Editora. Osobiście, bardzo je lubię. Tradycyjne są wydawane również w wersji mini. W sam raz na wypad turystyczny lub gdy pilnie potrzebujemy pomocy - w czasie rozmowy, gdy brakuje nam słów ;)

Jeżeli chodzi o samą stronkę, to znajdziecie na niej kilka słowników. Poczynając od portugalsko - portugalskiego (przed i po zmianach Acordo), a kończąc na wielojęzycznych. Małym minusem dla osób nieznających innych języków obcych - na stronie nie ma wersji portugalsko - polskiej. Poza tym znajdziemy wszystkie znane języki europejskie.

Dodatkowo w "Dicionário da Língua Portuguesa" w czasie wyszukiwania czasowników pojawia nam się link conjugação - gdzie możemy znaleźć odmianę czasownika. Jednak obecnie w bardziej ograniczonej wersji. Aby zobaczyć pełną odmianę trzeba się zarejestrować. Mimo to nie należy się załamywać. W takim przypadku mamy do wyboru jeszcze inne strony, które możemy wykorzystać, gdy nie znamy odmiany czasownika.

Kończąc należy wspomnieć, że przeszukując słownik znajdziemy wiele wyrażeń idiomatycznych  powiązanych z danym słówkiem oraz oznaczone warianty z brazylijskiego portugalskiego. 

"Portuguese Verbs Explained: An Essential Guide” (Manuela Cook)

Kochani,

dzisiaj zapraszam Was na kolejną odsłonę wpisów gościnnych. Będzie to recenzja kolejnego podręcznika mogącego się przydać w nauce języka portugalskiego. Życzę miłej lektury!!!

Nie popełnię chyba znaczącego błędu stwierdzeniem, że nie ma w Polsce wielu ludzi, dla których portugalski jest pierwszym językiem obcym. Większość z uczących się kontynuuje równolegle naukę innych języków, szczególnie angielskiego. Jego znajomość z pewnością nieco pomaga w nauce portugalskiego, nie tylko na zasadzie analogii między oboma językami. Innym przydatnym bonusem jest możliwość korzystania z zagranicznych materiałów, bo nie ukrywajmy: ilość materiałów po polsku jest znacznie ograniczona, szczególnie do portugalskiego brazylijskiego.

Na szczęście w zglobalizowanym świecie nie stanowi zwykle problemu sprowadzenie obcej pozycji z zagranicy samemu czy przez wyspecjalizowaną księgarnię obcojęzyczną. A zaręczam was, że w wypadku „Portuguese Verbs Explained: An Essential Guide” naprawdę warto :) Może zacznę od tego, czego w książce nie ma: płyty z nagraniami (w ogóle) i ćwiczeń (zbyt dużo). Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że jest to książka do gramatyki, do tego do węższego jej wycinka - jak wskazuje tytuł, skupia się na czasownikach, a zatem i poszczególnych czasach, trybach itd. ich użycia. Zatem z definicji nie występuje samodzielnie, a jedynie wspomaga używany podręcznik i zestaw ćwiczeń (czy to papierowy czy też internetowy). Za to w swojej dziedzinie... jest doprawdy wspaniała. Moim zdaniem zawiera wszystko, co na omawiany temat powinien wiedzieć przeciętny (nieprofesjonalny) użytkownik języka. Warto zwrócić uwagę, że książka uwzględnia zarówno normę europejską, jak i brazylijską, którą konsekwentnie określa "Latin American Portuguese". Ciekawym zabiegiem jest zebranie ćwiczeń związanych z formą "tu" pod koniec książki, z podziałem na poszczególne "główne" działy - z myślą o osobach, które uczą się dialektów, gdzie "tu" nie występuje tak często.

Jeśli chodzi o przyjętą metodę w samym tekście, to szczególnie przypadło mi porównywanie na każdym kroku w jaki sposób dane zagadnienie jest w portugalskim podobne, a w jakim różne od użycia w angielskim. Z pewnością sprzyja to bardziej świadomej, a mniej "wkuwanej", nauce. Podobnie szalenie polubiłem to, że książka jest precyzyjnie podzielona na rozdziały, punkty itd. (żywcem jak ustawa) i pełna wzajemnych odesłań. Jest to szczególnie przydatne by wrócić do zagadnień, które były już omawiane. Występują także odesłania "w przód", zapowiadające że np. z innym sposobem wyrażenia tego samego spotkamy się przy omawianiu innego czasu. W odesłaniach autorka zachowuje daleko idącą precyzję. Przykładowo, jeśli sposoby użycia danego czasu są wypisane literami od a do e, to autorka potem (gdy pojawia się jakaś analogia, albo chce nam coś przypomnieć), odsyła w razie potrzeby konkretnie np. do d i e, zamiast ogólnie do danego rozdziału.

Z racji potrzeby sprowadzenia, książka jest może droższa od krajowych pozycji, ale zdecydowanie warta każdej złotówki, jeśli czytanie po angielsku nam nie przeszkadza. Dla ułatwienia, pod koniec książki znajdziemy dodatkowo objaśnienia wprowadzanych terminów gramatycznych. Poza tym, jak sama autorka zaznacza na wstępie, specjalnie dążono do zachowania w niej "plain English". Uważam więc, że nawet osoby mocno średnie z angielskiego mogą z niej dużo wynieść. Polecam!

Marcin Snarski - miłośnik języków obcych (szczególnie rosyjskiego), dla którego portugalski stał się nową pasją. Poza językami zgłębia prawo (z zawodu) i brazylijskie jiu jitsu (z chęci), które skłoniło go do zainteresowania się także językiem i kulturą Brazylii.

A fofoca

Zastanawialiście się kiedyś co oznaczają słowa fofoca, fofocar e fofoqueiro?  Pierwszym co rzuca się w oczy, a właściwie "uszy" jest zabawne brzmienie tego słówka. Ale jakie jest jego znacznie? Otóż w portugalskim  brazylijskim fofoca oznacza plotkę. Stąd fofocar to plotkować, a fofoqueiro to plotkarz. 

Jeżeli chcecie się dowiedzieć jak funkcjonuje plotka, to możecie przeczytać o tym po portugalsku

Uwaga: w Europie plotka to mexerico.

Gramática ativa (versão brasileira)

Tak jak obiecałam w ostatnim poście, przygotowałam miłą niespodziankę (mam nadzieję ;)) dla osób uczących się języka portugalskiego w wariancie brazylijskim. Nie jest to zapewne nic wielkiego... a być może wielu z Was już słyszało o tym podręczniku.  Jednak mam nadzieję, że informacja Wam się przyda.

Jak wiadomo w Polsce dość trudno jest znaleźć materiały do nauki języka portugalskiego w wariancie brazylijskim. Chociaż wiele osób pomimo przeciwności się na niego decyduje, to z pewnością brak ten jest odczuwany. Z pomocą, w pewnym zakresie, przyszło portugalskie wydawnictwo Lidel - edições técnicas (które wydaje między innymi znane podręczniki do nauki języka portugalskiego). W ich ofercie pojawiła się "Gramática Ativa (versão brasileira)". Jest ona oparta na podręcznikach do wariantu europejskiego o tej samej nazwie. Dlatego też posiada podobne atuty:

1.  Podręcznik nadaje się do pracy samodzielnej i w klasie (dołączony jest klucz odpowiedzi).

2.  Jego struktura jest przejrzysta - na jednej stronie znajdziemy omówienie zasad, na drugiej - ćwiczenia do wykonania.

3.  Do obu części dołączono płyty, na których nagrane są wszystkie odpowiedzi do ćwiczeń. Co może być szczególnie pomocne dla osób nie obeznanych z wymową brazylijską.

4. Trudniejszym zagadnieniom poświęcono więcej rozdziałów, dzieląc je na mniejsze części. Dzięki temu łatwiej je opanować (np. modo subjuntivo)

Mimo, że bardzo lubię ten podręcznik, dostrzegam pewne wady: 

1. Jeżeli ktoś szuka bardziej obszernych wyjaśnień lub chce dogłębnie zapoznać się z gramatyką, to powinien rozważyć zaopatrzenie się też w inne podręczniki (chociaż i tutaj - w drugiej części - znajdziemy trudniejsze zagadnienia np. dotyczące zasad stosowania akcentu graficznego).

2. Nie wszystkie zawarte w podręczniku ćwiczenia są jakoś super ciekawe. Jednak z drugiej strony wydają się pomocne dla osób uczących się języka na poziomie podstawowym i średnio-zaawansowanym.

3. Moim zdaniem niektóre zagadnienia wymagają wykonania większej liczby ćwiczeń.