Novo Acordo Ortográfico – potrzebne czy też nie?

Pomimo, że od wprowadzenia tak zwanego Novo Acordo Ortográfico minęło już sporo czasu, a kolejny z krajów wspólnoty języka portugalskiego w pełni go zaimplementował (Brazylia), to sprawa ta nadal budzi spore emocje zarówno wśród rodzimych użytkowników języka jak i osób uczących się go jako języka obcego. Dlatego też postanowiłam w końcu poruszyć tę kwestię na blogu i zastanowić się nad tym czy było to konieczne.

Na początek proponuję pokrótce przyjrzeć się zmianom wprowadzonym przez to porozumienie:

1.    Alfabet

Jedna z pierwszych zmian dotyczy alfabetu języka portugalskiego wzbogacił się o trzy kolejne litery K, W oraz Y. Wydaje się to być konsekwencją ich stosowania w wyrazach pochodzenia obcego, w tym w nazwach własnych.

2.    Usunięcie niektórych liter lub zmiany akcentów

Ponadto zmianie uległ zapis niektórych wyrazów. W dużej mierze sytuacja dotyczy niewymawianych głosek (zostały one usunięte), ale także zmian w akcentowaniu graficznym wyrazów.

óptimo – ótimo
actor – ator
arquitecto - arquiteto
acção – ação
vêem - veem

3.    Mała oraz wielka litera

Wprowadzone modyfikacje objęły również zasady stosowania małych i wielkich liter (np. w przypadku pór roku i miesięcy).

Inverno – inverno
Agosto – agosto
Janeiro – janeiro

4.    Usunięcie niektórych łączników

Kolejna kwestia związana jest z usunięciem niektórych łączników scalających wyrazy, co może niekiedy sprawiać wrażenie, iż mamy do czynienia z osobnymi wyrazami, a nie jedną jednostką znaczeniową.

fim-de-semana – fim de semana
cor-de-laranja – cor de laranja

Oprócz, wspomnianych przeze mnie modyfikacji, mamy do czynienia z rzeszą innych. Aby zapoznać się z wszystkimi z nich warto zajrzeć do oryginalnego tekstu porozumienia. Pozwala on rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące nowych zasad zapisywania wyrazów.

W drugiej kolejności, chciałabym się przyjrzeć opiniom na temat wprowadzenia oraz funkcjonowania porozumienia. W tym przypadku pojawiają się już pewne wątpliwości. Jednak przejdźmy najpierw do pozytywnych aspektów – a właściwie jednego.

Acordo Ortográfico posiada tę „niewątpliwą” zaletę, że unifikuje normy zapisu w języku portugalskim. Co sprawia, że przynajmniej teoretycznie (w kwestii ortografii), różnice pomiędzy wariantami nie wpływają znacząco na rozumienie przez uczących się języka pisanego. Nadal jednak zachowane zostają inne kluczowe różnice takie jak wymowa, do pewnego stopnia odmienne słownictwo oraz rozbieżności gramatyczne.

Niestety, kwestią sporną wśród rodzimych użytkowników języka portugalskiego pozostaje nie tylko kwestia konieczności jego wprowadzenia, ale także osobiste odczucia. Trzeba przyznać, że porozumienie ukazało ponownie istniejące linie podziału  - przede wszystkim pomiędzy Portugalią i Brazylią, którym nie specjalnie podobają się wprowadzone zmiany. Można było się nawet spotkać z wzajemnymi oskarżeniami, wskazującymi na stronę dla której zmiany były mniej korzystne (patrz: która z nich musiała wprowadzić więcej modyfikacji). Należy tutaj również podkreślić, że istnieją jeszcze kraje, które nie przyjęły porozumienia.

Ponadto, wprowadzenie nowych zasad wiąże się z koniecznością dostosowania podręczników do nauki języka portugalskiego. Dotyczy to zarówno tych publikowanych w Portugalii, Brazylii oraz innych krajach portugalskojęzycznych, jak i tych przeznaczonych do nauki portugalskiego jako języka obcego. Dla osób, które opanowały język portugalski przed wprowadzonymi zmianami, przyswojenie nowych zasad może stanowić problem.

Kolejną podnoszoną kwestią jest to, iż niektóre ze zmian są dość logiczne, natomiast inne właściwie nie wnoszą niczego nowego (poza oczywistą zmianą zapisu). Co może powodować powstanie wrażenie, że zmiany mają właściwie charakter kosmetyczny.

Podsumowując tekst można stwierdzić, że sytuacja nie jest tak jednoznaczna. Moim zdaniem poprzez wprowadzenie zmian ortograficznych zatraciliśmy odrobinę bogactwo języka portugalskiego oraz odrębność państw, w którym jest on używany na co dzień.


Jakie jest Wasze zdanie o Acordo?

Comentários

Mensagens populares deste blogue

Jak pisać po portugalsku na komputerze, czyli klawiatura portugalska

Ogrom czasów i trybów w języku portugalskim.

Parabéns - słówko o wielu obliczach