Jak wdrożyć się ponownie w naukę języka obcego?

Wraz z początkiem września zawitał do nas nowy rok szkolny, a niedługo zacznie się również nowy rok akademicki. Ten okres roku jest świetną okazją do rozpoczęcia przygody z językiem obcym lub jej kontynuacją i odkrywaniem kolejnych meandrów naszego ukochanego (choć dla niektórych też znienawidzonego) języka. Może być on początkiem nowego etapu nawet dla tych osób, które dawno już opuściły mury szkoły, stając się podstawą planów rozwojowych w zakresie kariery zawodowej lub rozwoju osobistego. Z drugiej jednak strony dla większości osób nie jest to łatwy czas. Trzeba ponownie wdrożyć się w tryby codziennej nauki szkolnej, a w przypadku osób dorosłych połączyć obowiązki zawodowe z elementami edukacyjnymi (zapominając nieuchronnie o minionych chwilach błogiego wypoczynku i zabawy).

W związku z tym postanowiłam przygotować kilka wskazówek, które pozwolą lepiej przygotować się do samego procesu nauczania, a być może przyczynią się do jego usystematyzowania.

1. Określenie celu nauki

Na początek dobrze jest określić cel naszych wysiłków. W przypadku nauki szkolnej jest to nieco trudniejsze. Przede wszystkim nie możemy samodzielnie decydować o zakresie materiału, który musimy opanować jak i pominąć niewygodnych kwestii. Jednak w przypadku nauki samodzielnej lub indywidualnej z nauczycielem, jesteśmy sobie w stanie pozwolić sobie na dość szerokie modyfikacje, wplatając w tradycyjną naukę innowacyjne elementy skrojone na naszą miarę.

Wyznaczenie celu pomoże nam zarówno określić próg finalny nauki w danym okresie, jak również rozbić go później na poszczególne etapy. Możemy się tutaj sugerować zarówno oficjalną klasyfikacją poziomów znajomości językowej (A1-C2) – i wybrać jeden z nich jako ostateczny cel nauki. Sprawdza się to szczególnie w przypadku, gdy zależy nam na przygotowaniu się do egzaminu lub certyfikatu językowego. Jednak nasze plany mogą obejmować też znacznie mniejsze jednostki. Możemy bowiem zdecydować się na naukę określonego zagadnienia lub zagadnień (np. o charakterze gramatycznym, leksykalnym), które sprawiają nam problem. Kolejną opcją jest określenie umiejętności sprawiającej nam największe trudności. Jeżeli mamy problem z pisaniem, czytaniem  lub słuchaniem w języku obcym lub poziom naszych umiejętność różni się znacząco w kontekście poszczególnych kompetencji językowych, można poświęcić część naszego czasu na uzupełnienie tych właśnie elementów.

W miarę czynionych postępów dobrze jest modyfikować opracowany przez siebie plan. Sprawdza się to zarówno w przypadku, gdy uda nam się wcześniej osiągnąć wyznaczony cel, jak również wtedy, gdy musimy poświęcić nieco więcej czasu na określone zagadnienie.

2. Wybór metody

Istnieje szeroki wybór metod nauki języka obcego, od tych tradycyjnych po bardziej indywidualne. Można na przykład zdecydować się na naukę samodzielną w domu. W takim wypadku można samemu regulować tempo nauki i dobierać materiały, począwszy od tych powszechnie dostępnych w Internecie, jak również tych odpłatnych. Jedne z nich będą bardziej odpowiadać naszym preferencjom, a inne mniej. W tym przypadku to od nas samych zależy jaką drogą językowego rozwoju podążymy.

Ponadto mamy również możliwość nauki z nauczycielem. W tym przypadku poziom oraz metoda są często wyznaczane pod kątem całej grupy. Nie daje nam to w rezultacie zbyt wielkiego pola manewru. Nieco łatwiej będzie w przypadku zajęć indywidualnych. Na wstępnym etapie, zanim jeszcze zaczną się właściwe zajęcia, można wraz z nauczycielem określić co najbardziej nas interesuje w kontekście nauki języka obcego lub ewentualnie, jeśli tylko posiadamy wystarczające doświadczenie, wskazać metody, które w naszym przypadku się nie sprawdziły. Pozwoli to uniknąć niepotrzebnych kłopotów oraz lepiej ustalić warunki współpracy.

3. Dobór materiałów

W przypadku samodzielnej nauki znaczenie łatwiej jest dokonać wyboru odpowiednich dla nas materiałów. Po pierwsze można zacząć od tych, które są dostępne w sieci, tak aby zapoznać się z odstawowymi zagadnieniami istotnymi dla nauki języka. W wielu przypadkach mamy również możliwość uzyskania pomocy odnośnie potencjalnych podręczników, włączając w to nie tylko zapytania zamieszczone w Internecie, ale również przyjrzenie się wersjom demonstracyjnym, które coraz częściej są zamieszczane na stronach internetowych wydawnictw językowych. Pozwala to na ocenę materiału pod kątem własnych preferencji. Ponadto, ucząc się w domu niektóre tematy jesteśmy w stanie po prostu pominąć.

Natomiast w przypadku nauki szkolnej lub  indywidualnie z nauczycielem, mamy mniejszy wpływ na wybór potencjalnych materiałów. Zwłaszcza w kontekście formalnej edukacji, gdzie podręczniki są zatwierdzane na poziomie ministerialnym. Na zajęciach indywidualnych zawsze możemy omówić tę kwestię i wspólnie zdecydować się pracę z książką lub wybór kompletnie innej formy zajęć.

Ważnym jest, aby nie decydować się na materiały, które zbyt mocno przekraczają nasz poziom znajomości języka. Możemy się go uczyć wieloaspektowo, co siłą rzeczy będzie prowadzić do sytuacji, w których nie wszystko będzie dla nas jasne, jednak zbyt duże wymagania mogą wpłynąć na nas demotywująco.

4. Rozłożenie nauki w czasie

Jeżeli uczymy się języka w sposób zorganizowany, to problem dotyczący organizacji czasu nauki zostaje częściowo rozwiązany. Zajęcia w szkole publicznej lub językowej odbywają się w regularnych odstępach czasu, co daje nam na ogół pewną dozę dyscypliny. Nieco inaczej jest gdy uczymy się indywidualnie z nauczycielem lub też samodzielnie w domu, to po naszej stronie leży duża część wkładu zarówno czasowego jak i motywacyjnego.

Najlepiej jest pracować opierając się o niewielkie ilości materiały. Zbyt duże ilości trudniej jest zapamiętać i stosować w praktyce (a to właśnie w oparciu o podstawy rozwijamy trudniejsze elementy). Lepiej poćwiczyć trochę więcej dane zagadnienie, aby później bez problemów stosować je w codziennych kontaktach.

Ważnym aspektem jest też podejście do nauki języka jako procesu. Nie od razu uda nam się w równym stopniu opanować wszystkie umiejętności, co jednak nie oznacza, iż nie dotrzemy do wyznaczonego celu. Język jest bowiem materią złożoną, a każdy z nas posiada własne preferencje odnośnie nauki, jak również silne i słabe strony.

5. Staraj się utrzymać motywację i zapał nie tylko we wrześniu

Nie jest dużą tajemnicą, że zaczynając nowy etap nauki lub powracając po wakacjach, mamy większą ilość motywacji. Ponownie zdajemy się być przekonani, że tym razem uda nam się osiągnąć więcej lub znaleźć więcej czasu na naukę języka obcego. Jednak, aby się tak stało musimy przekuć początkowy zapał na systematyczną pracę, której nie powstrzymają nawet największe przeszkody. W przeciwnym wypadku cała sytuacja zakończy się, tak jak to zazwyczaj bywa, stopniowych spadkiem motywacji.

Jeżeli chcemy temu zapobiec powinniśmy jak najbardziej urozmaicać naukę języka obcego oraz cieszyć się  z drobnych sukcesów, które pojawiają się na naszej drodze. Wzmacniają one pozytywne myślenie odnoście ostatecznego celu, który sobie założyliśmy.

6. Pamiętaj, że Twój wkład w naukę też jest ważny

Niezależnie od tego jaką drogę nauki języka obierzesz pamiętaj, że Twój wkład w proces nauczania jest równie ważny jak godziny spędzone na formalnej nauce języka obcego (np. w szkole). Nic pozytywnego nie nastąpi bez Twojego udziału i wysiłku, w celu osiągnięcia wyznaczonego celu. Nauczyciel, nawet najlepszy nie wykona za Ciebie pracy domowej, ani nie powtórzy zaprezentowanego wcześniej materiału. Pamiętaj, że to Tobie zależy na nauczeniu się języka obcego.

Nowy rok szkolny lub początek nauki języka jest dla Was radością czy raczej wyzwaniem?

Może wcale nie tęsknicie za nauką?